TÀI SẢN TRÍ TUỆ CỦA DOANH NGHIỆP –
A. Tổng quát : Tài sản trí tuệ là gì –
Tài sản của doanh nghiệp, cơ bản gồm 2 loại:
Theo truyền thống, tài sản hữu hình là tài sản chính của công ty và có ý nghĩa quyết định khả năng cạnh tranh của công ty trên thị trường.
Trong những năm gần đây, tình hình đã thay đổi đáng kể.
Do bị ảnh hưởng và được thừa hưởng thành quả cách mạng công nghệ thông tin và sự tăng trưởng của nền công nghiệp dich vụ, doanh nghiệp ngày nay đang nhận ra rằng tài sản vô hình trở nên có giá trị hơn so với tài sản hữu hình của mình.
Các cơ sở sản xuất và nhà máy lớn dần được thay thế bởi các phần mềm và các ý tưởng đổi mới mạnh mẽ hiện nay đang gia tăng trên toàn thế giới. Trong một số lĩnh vực mà công nghệ sản xuất truyền thống vẫn ngự trị, sự đổi mới không ngừng diễn ra hàng ngày và chính sự sáng tạo vô tận đã và đang trở thành chìa khóa cho khả năng cạnh tranh tốt hơn trên các thị trường cạnh tranh khốc liệt, bất kể đó là thị trường nội địa hay thị trường quốc tế. Do đó,
Tài sản vô hình đang đóng vai trò trung tâm và vấn đề đặt ra là, các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) cần phải tìm ra cách thức sử dụng tốt nhất các tài sản vô hình của mình.
B. Doanh nghiệp phải làm gì với Tài sản trí tuệ ?.
Một biện pháp quan trọng để sử dụng các tài sản vô hình là bảo hộ pháp lý các tài sản vô hình, nếu các tài sản vô hình đủ điều kiện bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ chúng sẽ được xác lập các quyền sở hữu trí tuệ, sau đó là theo dõi, duy trì, khai thác và bảo vệ chúng
Cụ thể, quyền sở hữu trí tuệ của tài sản vô hình được nhận diện qua các dạng sau :
C. Giá trị của Tài sản trí tuệ
Vấn đề đặc biệt quan trọng bảo hộ pháp lý quyền sở hữu trí tuệ là :
Dưới tác động của công cụ pháp lý, chúng biến các tài sản vô hình thành các tài sản độc quyền, cho dù trong một thời gian nhất định. Các quyền này cho phép SME đạt được quyền sở hữu đối với tài sản vô hình và khai thác tối đa các tài sản này.
Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ là việc làm cho tài sản vô hình “trở nên hữu hình” bằng cách biến các quyền sở hữu trí tuệ thành các tài sản độc quyền có giá trị, có thể trao đổi thương mại được trên thị trường.
Giả thuyết rằng, các ý tưởng đổi mới, các kiểu dáng sáng tạo và thương hiệu mạnh của SME không được bảo hộ pháp lý bằng các quyền sở hữu trí tuệ thì chúng có thể được sử dụng tự do và rộng rãi bởi các doanh nghiệp khác không phải là chủ sở hữu mà không hề có sự hạn chế nào. Trong trường hợp ngược lại, khi được bảo hộ sở hữu trí tuệ, chúng sẽ tao ra giá trị nhất định đối với chủ sở hữu của nó với một lập luận đơn giản: các quyền tài sản không thể bị thương mại hóa hoặc sử dụng nếu không có sự cho phép từ chính người chủ sở hữu.
Theo thời gian, các nhà đầu tư, các nhà môi giới chứng khoán và các nhà tư vấn tài chính nhận ra được thực tế này và bắt đầu đánh giá cao tài sản trí tuệ. Các doanh nghiệp trên thế giới cũng ngày càng nhận thức được giá trị tài sản trí tuệ mà họ có được và đôi khi đã đưa các tài sản trí tuệ này vào các bảng cân đối tài chính của doanh nghiệp mình. Nhiều doanh nghiệp, bao gồm SMEs, đã bắt đầu tiến hành kiểm toán công nghệ và sở hữu trí tuệ thường xuyên. Một số doanh nghiệp trên thế giới đã nhận thấy rằng trên thực tế tài sản trí tuệ của họ giá trị hơn tài sản hữu hình của họ. Điều này thường nhận thấy tại các công ty hoạt động trong các lĩnh vực có hàm lượng tri thức và có tính sáng tạo cao hoặc các công ty có tên tuổi lớn hoạt động trong lĩnh vực mang tính tri thức và sáng tạo cao, hoặc các doanh nghiệp có thương hiệu nổi tiếng.
(Theo SMEs Division, WIPO )
